ZingTruyen.Store

Tổng tài ppnckhxh&nv máu lạnh tàn bạo và tiểu kiều thê sinh viên ajc của hắn

10. Trình bày các phương pháp nghiên cứu được phân loại theo logic biện chứng.

Lm40oo0

Dựa trên cơ sở có tính nguyên tắc của nhận thức luận mác xít và logic biện chứng, người ta chia thành các phương pháp nhận thức khoa học thành: phương pháp phân tích - tổng hợp; phương pháp lịch sử - logic; phương pháp quy nạp - diễn dịch...Các phương pháp nhận thức khoa học không tách rời, loại trừ nhau mà có quan hệ biện chứng với nhau, bổ sung cho nhau trong quá trình nhận thức chân lý. Mỗi phương pháp nhận thức có vị trí, vai trò nhất định, áp dụng hiệu quả cho mỗi loại đối tượng nghiên cứu nhất định và phù hợp trong tính lịch sử - cụ thể của đối tượng

Phương pháp phân tích và tổng hợp

- Phân tích là phương pháp phân chia cái toàn bộ ra thành từng bộ phận để đi sâu nhận thức các bộ phận đó.

- Tổng hợp là phương pháp thống nhất các bộ phận đã được phân tích nhằm nhận thức cái toàn bộ.

- Phân tích và tổng hợp là hai phương pháp nhận thức đối lập nhưng thống nhất với nhau giúp tìm hiểu đối tượng như một chính thể toàn vẹn.

    + Muốn hiểu thực chất của đối tượng mà chỉ có phân tích hoặc chỉ có tổng hợp không thôi thì chưa đủ mà phải kết hợp chúng với nhau.

    + Tuy nhiên, trong một số trường hợp nghiên cứu nhất định, bản thân mỗi phương pháp vẫn có ưu thế riêng.

Phương pháp quy nạp và diễn dịch

- Quy nạp là phương pháp suy luận đi từ tiền đề chứa đựng trí thức riêng đến kết luận chứa đựng tri thức chung.

- Diễn dịch là phương pháp suy luận đi từ tiền đề chứa đựng tri thức chung đến kết luận chứa đựng tri thức riêng. Quy nạp và diễn dịch là hai phương pháp nhận thức đối lập nhưng thống nhất với nhau giúp phát hiện ra những tri thức mới về đối tượng.

- Sự đối lập của quy nạp và diễn dịch thể hiện ở chỗ:

+ Quy nạp khái quát các tài liệu quan sát, thí nghiệm nhằm xây dựng các giả thuyết, nguyên lý, định luật tổng quát của khoa học, vì vậy quy nạp có giá trị lớn trong khoa học thực nghiệm.

+ Diễn dịch được dùng để cụ thể hóa các giả thuyết, nguyên lý, định luật tổng quát của khoa học trong các điều kiện tình hình cụ thể, vì vậy diễn dịch có giá trị lớn trong khoa học lý thuyết.

- Sự thống nhất của quy nạp và diễn dịch thể hiện ở chỗ:

+ Quy nạp xây dựng tiền đề cho diễn dịch, còn diễn dịch bổ sung thêm tiền đề cho quy nạp để thêm chắc chắn.

+ Không có quy nạp thì không hiểu được cái chung tồn tại trong cái riêng như thế nào, và ngược lại, không có diễn dịch thì không hiểu cái riêng có liên hệ với cái chung ra sao.

-> Trong một số trường hợp nghiên cứu nhất định, bản thân mỗi phương pháp vẫn có ưu thể của riêng mình.

Phương pháp lịch sử - logic

- Lịch sử là phạm trù dùng để chỉ quá trình phát sinh, phát triển và tiêu vong của sự vật trong tính đa dạng, sinh động của nó.

Phương pháp lịch sử là phương pháp đòi hỏi phải tái hiện lại trong tư duy quá trình lịch sử Cụ thể với những chi tiết của nó, nghĩa là phải nắm lấy sự vận động, phát triển lịch sử của sự vật trong toàn bộ tính phong phú của nó.

- Logic là phạm trù dùng để chỉ tính tất yếu - quy luật của sự vật (logic khách quan) hay mối liên hệ tất yếu giữa các tư tưởng (logic chủ quan).

- Phương pháp logic là phương pháp đòi hỏi phải vạch ra bản chất, tính tất nhiên - quy luật của quá trình vận động, phát triển của sự vật dưới hình thức trừu tượng và khái quát của nó, nghĩa là phải loại bỏ cái ngẫu nhiên, vụn vặt ra khỏi tiến trình nhận thức sự vận động, phát triển của sự vật.

→ Đây là hai phương pháp đối lập nhau nhưng thống nhất biện chứng với nhau giúp xây dựng hình ảnh cụ thể và sâu sắc về sự vật. Vì muốn hiểu bản chất và quy luật của sự vật thì phải hiểu lịch sử phát sinh, phát triển của nó, đồng thời có nắm được bản chất và quy luật của sự vật thì mới nhận thức được lịch sử của nó một cách đầy đủ và sâu sắc. Khi nghiên cứu cái lịch sử, phương pháp lịch sử cũng phải nắm lấy "sợi dây" logic của nó để thông qua đó mà phân tích các sự kiện, biến cố lịch sử. Còn khi tìm hiểu bản chất, quy luật, phương pháp logic cũng không thể không dựa vào các tài liệu lịch sử để uốn nắn, chỉnh lý chúng.

→ Tùy theo đối tượng và nhiệm vụ nghiên cứu mà nhà khoa học có thể sử dụng phương pháp nào là chủ yếu.

Phương pháp đi từ cụ thể đến trừu tượng và từ trừu tượng đến cụ thể

- Cái cụ thể là phạm trù dùng để chỉ sự tồn tại trong tính đa dạng.

- Cái trừu tượng là phạm trù dùng để chỉ kết quả của sự trừu tượng hóa tách một mặt, một mối liên hệ nào đó ra khỏi cái tổng thể phong phú đa dạng của sự vật. Vì vậy, cái trừu tượng là một bộ phận, một mặt của cái cụ thể, là một bậc thang trong quá trình xem xét cái cụ thể (khách quan). Từ những cái trừu tượng tư duy tổng hợp lại thành cái cụ thể (trong tư duy).

- Nhận thức khoa học là sự thống nhất của hai quá trình nhận thức đối lập:

    + Từ cụ thể (cảm tính) đến trừu tượng: là phương pháp đòi hỏi phải xuất phát từ những tài liệu cảm tính thông qua phân tích xây dựng các khái niệm đơn giản, những định nghĩa trừu tượng phản ánh từng mặt, từng thuộc tính của sự vật.

    + Từ trừu tượng đến cụ thể (trong tư duy): là phương pháp đòi hỏi phải xuất phát từ những khái niệm đơn giản, những định nghĩa trừu tượng thông qua tổng hợp biện chứng đi đến cái cụ thể (trong tư duy).

    + Mỗi phương pháp có tính độc lập nhưng chúng thống nhất trong quá trình nhận thức sự vật. Chúng hỗ trợ, bổ sung và cung cấp những tri thức thu được để quá trình nhận thức đạt đến chân lý.

Bạn đang đọc truyện trên: ZingTruyen.Store