Edit Np H No The Muon Xoay Nguoi Mieu Nhan Hoang Dau Chuong 201 Het
Editor: snowie
Thôn Cát Ô toạ lạc ở lòng chảo nội lục, mà lòng chảo này chính là con sông ở giữa hai bến hồ Manasarovar và Rakshastal.
Chạng vạng hôm nay trong thôn có vẻ náo nhiệt một cách dị thường. Cả trai lẫn gái, già trẻ lớn bé đều đứng vây quanh bãi đất trống lớn nhất dùng để phơi lương thực ngoài thôn, mọi người tầng ngoài tầng trong vây thành vòng tròn, thanh âm trầm trồ khen ngợi cùng tiếng vỗ tay liên tiếp vang lên.
Thái dương vẫn còn chiếu rọi vạn vật xán lạn, mặt đất vẫn còn sáng ngời, bất quá ở giữa bãi đất lại nổi lên một đống lửa trừ tà. Một người đầu đội mặt nạ da dê màu trắng, ở giữa khắc nguyên âm "A" trong tiếng Tạng, thân khoác áo da dê cũ kĩ, dáng người nhỏ bé gầy gò hướng về phía thôn dân, thành thạo bắt đầu gảy đàn sừng trâu, xoay quanh đống lửa mà ca hát. Còn một người nữa trang phục cũng giống vậy, nhưng lại im hơi lặng tiếng ngồi bên đống lửa, như vật trang trí làm nền.
"... Mãnh Hổ Vương sặc sỡ hảo hoa mỹ, dục hiện uy dạo chơi đến đàn lâm, hiện bất thành vằn có gì dùng? Dã trâu bò tuổi nhỏ hảo hoa mỹ, dục vũ giác đi lên hắc nham sơn, vũ bất thành trẻ tuổi có gì dùng? Dã tuấn mã bạch môi hảo hoa mỹ, dục trên đường thảng dương thảo nguyên thượng, bôn bất thành bạch môi có gì dùng? Hoắc anh hùng đường trạch hảo hoa mỹ, dục luận võ đi vào lĩnh chiến trường, so với bất thành ngọc long có gì dùng..."
Tiếng ca đầy nhịp điệu vang lên giữa bãi đất trống, trên mặt thôn dân ai ai cũng đều hiện hữu nụ cười nở hoa, phóng ra tia vui mừng hưng phấn. Nửa năm trước, vương quốc Purang bị Cổ Cách vương - người có danh tiếng "đứa con thiên thần" công chiếm, may thay thôn Cát Ô có núi thiêng cùng Thánh hồ phù hộ, cũng không gặp phải trận thanh tẩy khói lửa quá lớn, nhưng nhóm thôn dân trốn vào trong núi tránh chiến loạn vẫn luôn lo lắng hãi hùng, ngay cả năm mới vừa rồi cũng không trải qua quá tốt. Từ người Purang biến thành con dân Cổ Cách, bọn họ tuy rằng vẫn trồng trọt chăn thả như cũ, vẫn nộp cho lãnh chúa thuế lương thực đều đặn, mặt ngoài tuy nhìn như không có bất cứ biến hóa nào, trên thực tế họ luôn lo lắng đề phòng mà sinh hoạt. Mãi sau đó nửa năm, không thấy bất cứ tình huống đặc biệt rối loạn nào xảy tới, tâm lý đề phòng mới dám chậm rãi buông thả. Hôm nay, sau khi kết thúc một ngày lao động xong, cư nhiên có một tên nghệ nhân gàn dở lưu lạc đến thôn bắt đầu thảo luận ca xướng, phải chăng là sự kiện khiến người ta vui mừng cao hứng?
Đừng trông mặt mà bắt hình dong, thấy nghệ nhân gàn dở có cái đầu không cao, thân hình gầy yếu mà xem nhẹ, chỉ khi cất cao tiếng hát, hắn mới thật sự là kẻ đứng đầu. Chỉ cần nghe qua giọng ca của hắn, mọi thanh âm sẽ trở thành tiếng vịt hoang kêu gào.
Thanh âm hát xướng phát triển theo mạch truyện, lúc cao lúc thấp, khi tinh tế khi thô tục, khi nam khi nữ, khi thì như hài đồng nhỏ tuổi, khi thì như hán tử cường tráng, khi thì như thiếu nữ thẹn thùng, khi thì như lão nhân chập tối, khi thì từ bi như thần phật, khi thì uy nghiêm tôn quý như quốc vương, khi thì nịnh nọt hèn mọn như phó dịch... Biến hóa ngàn vạn, quỷ thần khó lường, một vài hình ảnh giống nhau như thần tiên sống dậy hiện ra trước mắt. Làm cho người nghe chuyện cao hứng thì cười to, nghe chuyện bi thương rồi rơi lệ, nghe thấy oan khuất mà phẫn nộ, nghe chuyện chinh chiến mà cảm thấy nhiệt huyết dâng trào.
Tiếng đàn sừng trâu dừng lại, chỉ thấy nghệ nhân gàn dở rút gậy mộc ngũ sắc bên hông rồi vung lên, như đang huy động trường mâu để giết địch. Giày lông trên mặt đất di chuyển tạo ra tiết tấu hữu lực, ngựa hí thật dài, tiếng hò hét chấn động trời đất, tiếng binh khí giao kích... Đủ loại âm thanh vọt tới đồng thời nhưng không hề mang lại cảm giác hỗn độn, mà là đan xen hợp thành một bản hành khúc huy hoàng hùng tráng, đó là [1] Cách Tát Nhĩ Vương vĩ đại đang hàng yêu trừ ma, chinh chiến tứ phương.
Đám người thôn dân nghe mà say đắm, quên cả vỗ tay trầm trồ khen ngợi, khắp bãi đất trống trừ bỏ thanh âm ca xướng cùng với tiếng gỗ tùng bách cháy lách tách ra, còn lại tĩnh lặng đến mức không có bất cứ âm thanh dư thừa nào.
La Chu nghe mà hai mắt mở to thao láo, ánh mắt nhìn xuyên thấu lớp mặt nạ da dê, gắt gao khoá trụ lên thân ảnh gầy gò đang xoay vòng khiêu vũ ca hát, thật lâu vẫn chưa lấy lại được bình tĩnh. Đa Cát, lại một lần nữa hắn khiến nàng bất ngờ. Nàng vạn lần cũng không thể nghĩ tới, Đa Cát lại có thân phận nghệ nhân gàn dở lưu lạc, ca xướng để mưu sinh. Cho dù là trước khi xuyên qua, hay sau khi xuyên qua, nàng cũng đã từng nghe qua không ít nghệ nhân hát nói, nhưng duy nhất chỉ có lần ở phòng nghị sự tại hoàng cung Cổ Cách, tiếng hát của người nghệ nhân đó mới có thể sánh được với chim ca. Sở hữu trình độ ca xướng siêu phàm tài giỏi như vậy, chẳng trách hắn dám vỗ ngực cam đoan việc lấy trái cây và rau dưa cho nàng tuyệt đối không thành vấn đề? Trên mặt mang mặt nạ da dê, ai cũng không thể thấy dung mạo thực sự của bọn họ, cũng ngăn chặn khả năng bị bại lộ hành tung.
Khi tiến vào thôn, trông thấy bọn họ một thân bộ dạng nghệ nhân chiết dát gàn dở, nhóm thôn nhân liền thể hiện cảm xúc nhiệt tình hưng phấn. Ca núi, ca hồ, ca ngựa, ca rượu xong, Đa Cát đáp ứng yêu cầu của thôn dân, bắt đầu xướng bài ca《Cách Tát Nhĩ Vương truyện 》.
《Cách Tát Nhĩ Vương truyện》 là cuốn sử thi anh hùng vĩ đại nhất mà tập thể dân tộc nhân dân Tây Tạng sáng tác. Nó cung cấp tư liệu phong phú và quý giá về hình thái xã hội nguyên thuỷ, là đại biểu cho thành tựu văn hoá lớn nhất của dân tộc Tây Tạng cổ đại, được ví như "sử thi Homer của phương Đông" . Trước mắt, nếu sưu tầm sửa sang lại thì nó có khoảng 120 tập, dài hơn một triệu câu thơ, hơn hai mươi triệu từ, là bộ sử thi dài nhất trên thế giới. Nếu so sánh về số lượng, nó so với năm đại sử thi nổi tiếng nhất trên thế giới còn dài hơn rất nhiều.
Bộ sử thi này lấy Cách Tát Nhĩ, người được xưng là Quốc Vương của Lĩnh quốc nằm ở địa khu dân tộc Tây Tạng làm nhân vật trung tâm để triển khai, chia thành ba phần chính, "Từ trên thiên giới hạ phàm", "Các trận chinh chiến" và "Hoàn thành nghiệp quả, xuống địa ngục". Trong đó, phần thứ hai "Chinh chiến", có nội dung muôn màu muôn vẻ, phong phú đa dạng, tràn ngập khí thế nhất. Ngoài "Tứ đại giáng ma sử" bốn trận chiến diệt trừ ma quỷ trứ danh - 《Trừ quỷ phương Bắc》,《 Hoắc-Lĩnh đại chiến》, 《Bảo vệ muối hải》, 《Môn-Lĩnh đại chiến》ra, còn có các mẩu chuyện về《18 pháo đài》, từng mẩu chuyện chiến tranh xa xưa đóng vai trò vô cùng quan trọng cấu thành nên bộ sử thi trứ danh bậc nhất.
Phương thức lưu truyền của sử thi được chia làm hai loại, văn tự và truyền miệng, trong đó truyền miệng là phương thức thần kỳ hơn cả. Những nghệ nhân này phần lớn đều là người thất học hoặc nửa mù chữ, được chia thành người được "thần thụ", người được "báo mộng", và người có hào quang "chuyển kiếp". Lão nghệ nhân Tây Tạng Thrapa nói rằng ông từng là con ếch bị vó ngựa của Cách Tát Nhĩ Vương giẫm chết, sau này được Cách Tát Nhĩ Vương thỉnh cầu thần phật phù hộ chuyển kiếp làm người. Hay chàng trai trẻ, Guru Jianzan cũng tự xưng là chuyển kiếp của đại tướng Mục Đàn Kẹp Điệp dưới trướng Cách Tát Nhĩ Vương, anh có thể giảng 120 tập《Cách Tát Nhĩ Vương truyện》.
Sinh hoạt ở cái quỹ đạo lịch sử thời không bị xoay chuyển này được một năm, nàng mới biết rằng hoá ra ở đây cũng lưu truyền《Cách Tát Nhĩ Vương truyện》. Cũng không biết là do số lượng nghệ nhân hát nói lúc này quá ít, hay còn là vì lúc đầu nàng xuyên qua thôn Nạp Á là vùng đất không thể xa xôi hơn, nàng đợi hơn nửa năm, thế nhưng chưa từng thấy qua bất cứ nghệ nhân nào lưu lạc đến thôn để hát xướng.
Khúc mà Đa Cát đang xướng hiện tại đúng là《 Hoắc-Lĩnh đại chiến 》thuộc "Tứ đại giáng ma sử", ca từ sinh động trôi chảy, làn điệu phong phú thay đổi, nhân vật cá tính tươi sáng, chuyện xưa khúc chiết, tạo nên lực hấp dẫn không gì sánh kịp. Ách, sau này nàng sẽ bắt Đa Cát xướng hát 《Cách Tát Nhĩ Vương truyện》cho nàng, coi như một hoạt động tiêu khiển giải trí, coi như là hình phạt vì hắn đã không nói cho nàng biết về kỹ năng ca xướng của hắn. Dưới lớp mặt nạ, nàng ngốc nghếch cười rộ lên, dòng suy nghĩ dần dần hoà vào tình tiết chuyện xưa....
Sau khi Cách Tát Nhĩ Vương ở Ma quốc hay tin Vương phi Châu Mẫu của mình bị bắt cóc, lập tức chạy về Lĩnh quốc, nghiêm trị phản đồ triều thông, một thân một mình đi trước tới Hoắc quốc, bắt ba huynh đệ họ Hoắc - Bạch Trướng Vương, Hoàng Trướng Vương và Hắc Trướng Vương hàng phục. Cuối cùng, Cách Tát Nhĩ Vương đánh bại Hoắc Vương, thành công cứu Vương phi Châu Mẫu trở về.
Chuyện xưa kết thúc, bãi đất trống như trước chìm trong một khoảng tĩnh lặng, nhóm thôn dân vẫn còn đang đắm chìm vào trận chiến đoạt phi kinh thiên động địa đó.
Đối với phản ứng của mọi người, Đa Cát đã nhìn quen lắm rồi, hắn kéo kéo La Chu đang thất thần, từ trong lòng lấy ra một chiếc chén gỗ đưa cho nàng, còn mình thì cầm chiếc túi da bào lần lượt đi vòng quanh trước mặt mọi người, vừa đi vừa cất tiếng hát chúc phúc cát tường như ý.
Nhìn thấy hai nghệ nhân gàn dở đeo mặt nạ dê đi tới trước mặt, đám thôn dân đang say sưa chìm đắm mới bỗng nhiên hoàn hồn, nổ một tràng vỗ tay nhiệt liệt cùng với thanh âm trầm trồ khen ngợi trước nay chưa từng có. Bọn họ bắt đầu từ trong túi lấy ra đủ loại thứ đồ, chen lấn xô đẩy bỏ vào chiếc túi đang mở của Đa Cát.
La Chu ngơ ngác đi theo Đa Cát một vòng, trơ mắt nhìn túi da bào hắn kéo theo dần chất thành ngọn núi nhỏ. Mà chén gỗ chính mình đang cầm trong tay cũng được lấp đầy bởi những đồng bạc. Cuối cùng, có một thiếu nữ mặt đỏ ửng chạy tới nhét vào tay nàng một ống sữa dê bằng trúc nhỏ, rồi sau đó dùng hết tốc lực chạy vào trong nhà.
Mặt trời dần dần ngả về đằng tây, hoàng hôn dần dần ập xuống, đống lửa trên bãi đất trống vẫn còn rực cháy. Sau khi nhóm thôn dân bố thí xong, liền tốp năm tốp ba rời khỏi, tất cả đều cảm thấy mỹ mãn hài lòng, chuẩn bị về nhà nấu cơm. Trước khi rời đi, mỗi người bọn họ cơ hồ đều để lại một câu "Hy vọng sau này các ngươi sẽ đến thôn Cát Ô lần nữa" .
Nhìn theo thân ảnh thôn dân cuối cùng rời đi xong, La Chu mới chậm rãi khôi phục trở lại bình thường. Nàng nhìn túi da bào căng tròn của Đa Cát, lại nhìn chén gỗ và ống sữa dê bằng trúc trong tay, ở trong làn gió lặng lẽ rơi lệ. Nàng vừa rồi là dùng nghệ thuật để ăn xin đúng không? Đúng không? ... Quỷ tha ma bắt! Sinh nhật lần này ... con mẹ nó quả thực rất khó quên !
Nàng cắn răng cười cười, cùng với Đa Cát ngồi bên đống lửa, bắt đầu xem xét đống đồ mà thôn dân bố thí. Trong bọc lá có bánh Tsampa, vài khối thịt bò rất nhỏ, có mấy củ khoai tây đã nấu chín, ống trúc chứa pho mát cùng bơ, có túi nhỏ mì xào làm bằng lúa mì Thanh Khoa, còn có rất nhiều loại trái cây dại mà nàng không biết tên nữa.
"Đa Cát, đây chính là chỗ rau dưa và trái cây mà đệ nói sẽ tìm cho ta sao?" Nàng giơ lên một củ khoai tây, hướng Đa Cát trêu chọc nói.
"Hắc hắc, tỷ tỷ, đệ quên mất khí hậu nơi này vốn không tốt, tuy có thể trồng được rau củ nhưng số lượng cũng không nhiều lắm." Đa Cát gãi gãi đầu, cười đáp.
Do bị ngăn cách bởi mặt nạ da dê nên nàng nhìn không thấy biểu tình của Đa Cát, bất quá nàng có thể từ trong miệng của hắn nghe ra ý vị thẹn thùng.
"Quên đi, có mấy củ khoai tây này đã thực sự tốt lắm rồi." Nàng kéo mặt nạ xuống, bắt đầu lột vỏ khoai, miệng âm thầm lẩm bẩm,
"Khí hậu khắc nghiệt như này cũng không sợ, nếu ở thế kỷ hai mươi mốt, ta có thể mở nhà kính để gieo trồng, đừng nói khoai tây cải trắng, dưa chuột ớt xanh, ngay cả cà chua, dưa hấu đều có thể trồng được."
"Tỷ tỷ, nhà kính gieo trồng là cái gì?"
Biểu cảm mặt mày của Đa Cát phía sau mặt nạ khẽ nhúc nhích, ánh mắt hơi ngạc nhiên nhìn chằm chằm La Chu.
"A?"
La Chu lúc này mới tỉnh ngộ, phát hiện chính mình đã thất thần lỡ miệng nói ra suy nghĩ trong lòng, cầm củ khoai tây đã được bóc sạch đưa tới trước mặt Đa Cát, ngây ngô cười hai tiếng lấp liếm,
"Cái gì mà nhà kính gieo trồng, Đa Cát, có phải đệ nghe lầm rồi đúng không? Lại đây ăn khoai nào, có muốn tỷ đút cho ngươi không?"
Nhà kính gieo trồng là cái gì, nàng không phải là nhân viên kỹ thuật ngành nông nghiệp, thật tình nàng cũng không hiểu rõ, lại càng không muốn hao tâm tốn sức giải thích về nó ở nơi cao nguyên cổ đại này.
"À, thì ra là đệ nghe lầm a ──" Đa Cát nhận lấy củ khoai tây, chữ cuối cùng cố ý kéo dài mang ý vị thâm trường.
"Là nghe lầm, là nghe lầm."
Nàng nhanh chóng gật đầu liên thanh phụ họa, lại không biết rằng hành động của nàng đang gián tiếp chứng minh cho câu tục ngữ "Giấu đầu hở đuôi". Mặc dù vẫn còn mang mặt nạ, Đa Cát không thể không phát hiện biểu tình chột dạ của nàng.
"Ừm, là đệ nghe lầm."
Đa Cát không vạch trần lời biện minh của nàng, cắn hai ba miếng khoai rồi nuốt xuống, tay chân lanh lẹ phân loại đống đồ mà thôn dân bố thí,
"Tỷ tỷ, nếu tỷ đói bụng quá liền ăn trước hai củ khoai tây cho đỡ đói. Đệ lập tức đi nấu cơm cho tỷ. Đúng rồi, tỷ cũng đừng vội vã kéo mặt nạ xuống, chờ ra thôn rồi hẵng bỏ."
Ha ha, nghe lầm ư? Tuyệt đối không có khả năng ! Có lẽ nữ nhân này không chỉ mang trong mình tinh thần chiến sĩ bất khuất dũng mạnh khiến người khác phải động tâm, mà còn sở hữu kho tàng trí tuệ mà người bình thường không thể có được. Nàng hiện tại không muốn nói cũng không sao, hắn có rất nhiều thời gian, một ngày nào đó sẽ dụ dỗ nàng từ miệng nói ra.
--------------------
[1] Cách Tát Nhĩ Vương/ vua Gesar: một vị vua Phật tử hộ pháp, thường được coi là hóa thân của Đức Guru Padmasambhava. Vua Gesar sinh vào thế kỷ XI và cai trị vương quốc Lĩnh (Ling/Gling) huyền thoại tại miền tây Tây Tạng vào thời kỳ Phật Pháp bị đe dọa. Tiểu sử, chiến công và những kỳ tích của Ngài đối với những kẻ hủy hoại Phật Pháp được tuyển tập lại trong tác phẩm: Sử thi Vua Gesar, là thiên anh hùng ca của Tây Tạng và nhiều vùng Trung Á.
2. TỔNG THUẬT TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU – GIỚI THIỆU SỬ THI TRÊN TẠP CHÍ TRUYỀN THỐNG TRUYỀN MIỆNG (ORAL TRADITION; 1986-2007) - Thạc sĩ Nguyễn Việt Hùng (Khoa Ngữ văn – ĐHSP Hà Nội)
3. Bab Sgrung: Tibetan Epic Singers - Zhambei Gyaltsho
Thôn Cát Ô toạ lạc ở lòng chảo nội lục, mà lòng chảo này chính là con sông ở giữa hai bến hồ Manasarovar và Rakshastal.
Chạng vạng hôm nay trong thôn có vẻ náo nhiệt một cách dị thường. Cả trai lẫn gái, già trẻ lớn bé đều đứng vây quanh bãi đất trống lớn nhất dùng để phơi lương thực ngoài thôn, mọi người tầng ngoài tầng trong vây thành vòng tròn, thanh âm trầm trồ khen ngợi cùng tiếng vỗ tay liên tiếp vang lên.
Thái dương vẫn còn chiếu rọi vạn vật xán lạn, mặt đất vẫn còn sáng ngời, bất quá ở giữa bãi đất lại nổi lên một đống lửa trừ tà. Một người đầu đội mặt nạ da dê màu trắng, ở giữa khắc nguyên âm "A" trong tiếng Tạng, thân khoác áo da dê cũ kĩ, dáng người nhỏ bé gầy gò hướng về phía thôn dân, thành thạo bắt đầu gảy đàn sừng trâu, xoay quanh đống lửa mà ca hát. Còn một người nữa trang phục cũng giống vậy, nhưng lại im hơi lặng tiếng ngồi bên đống lửa, như vật trang trí làm nền.
"... Mãnh Hổ Vương sặc sỡ hảo hoa mỹ, dục hiện uy dạo chơi đến đàn lâm, hiện bất thành vằn có gì dùng? Dã trâu bò tuổi nhỏ hảo hoa mỹ, dục vũ giác đi lên hắc nham sơn, vũ bất thành trẻ tuổi có gì dùng? Dã tuấn mã bạch môi hảo hoa mỹ, dục trên đường thảng dương thảo nguyên thượng, bôn bất thành bạch môi có gì dùng? Hoắc anh hùng đường trạch hảo hoa mỹ, dục luận võ đi vào lĩnh chiến trường, so với bất thành ngọc long có gì dùng..."
Tiếng ca đầy nhịp điệu vang lên giữa bãi đất trống, trên mặt thôn dân ai ai cũng đều hiện hữu nụ cười nở hoa, phóng ra tia vui mừng hưng phấn. Nửa năm trước, vương quốc Purang bị Cổ Cách vương - người có danh tiếng "đứa con thiên thần" công chiếm, may thay thôn Cát Ô có núi thiêng cùng Thánh hồ phù hộ, cũng không gặp phải trận thanh tẩy khói lửa quá lớn, nhưng nhóm thôn dân trốn vào trong núi tránh chiến loạn vẫn luôn lo lắng hãi hùng, ngay cả năm mới vừa rồi cũng không trải qua quá tốt. Từ người Purang biến thành con dân Cổ Cách, bọn họ tuy rằng vẫn trồng trọt chăn thả như cũ, vẫn nộp cho lãnh chúa thuế lương thực đều đặn, mặt ngoài tuy nhìn như không có bất cứ biến hóa nào, trên thực tế họ luôn lo lắng đề phòng mà sinh hoạt. Mãi sau đó nửa năm, không thấy bất cứ tình huống đặc biệt rối loạn nào xảy tới, tâm lý đề phòng mới dám chậm rãi buông thả. Hôm nay, sau khi kết thúc một ngày lao động xong, cư nhiên có một tên nghệ nhân gàn dở lưu lạc đến thôn bắt đầu thảo luận ca xướng, phải chăng là sự kiện khiến người ta vui mừng cao hứng?
Đừng trông mặt mà bắt hình dong, thấy nghệ nhân gàn dở có cái đầu không cao, thân hình gầy yếu mà xem nhẹ, chỉ khi cất cao tiếng hát, hắn mới thật sự là kẻ đứng đầu. Chỉ cần nghe qua giọng ca của hắn, mọi thanh âm sẽ trở thành tiếng vịt hoang kêu gào.
Thanh âm hát xướng phát triển theo mạch truyện, lúc cao lúc thấp, khi tinh tế khi thô tục, khi nam khi nữ, khi thì như hài đồng nhỏ tuổi, khi thì như hán tử cường tráng, khi thì như thiếu nữ thẹn thùng, khi thì như lão nhân chập tối, khi thì từ bi như thần phật, khi thì uy nghiêm tôn quý như quốc vương, khi thì nịnh nọt hèn mọn như phó dịch... Biến hóa ngàn vạn, quỷ thần khó lường, một vài hình ảnh giống nhau như thần tiên sống dậy hiện ra trước mắt. Làm cho người nghe chuyện cao hứng thì cười to, nghe chuyện bi thương rồi rơi lệ, nghe thấy oan khuất mà phẫn nộ, nghe chuyện chinh chiến mà cảm thấy nhiệt huyết dâng trào.
Tiếng đàn sừng trâu dừng lại, chỉ thấy nghệ nhân gàn dở rút gậy mộc ngũ sắc bên hông rồi vung lên, như đang huy động trường mâu để giết địch. Giày lông trên mặt đất di chuyển tạo ra tiết tấu hữu lực, ngựa hí thật dài, tiếng hò hét chấn động trời đất, tiếng binh khí giao kích... Đủ loại âm thanh vọt tới đồng thời nhưng không hề mang lại cảm giác hỗn độn, mà là đan xen hợp thành một bản hành khúc huy hoàng hùng tráng, đó là [1] Cách Tát Nhĩ Vương vĩ đại đang hàng yêu trừ ma, chinh chiến tứ phương.
Đám người thôn dân nghe mà say đắm, quên cả vỗ tay trầm trồ khen ngợi, khắp bãi đất trống trừ bỏ thanh âm ca xướng cùng với tiếng gỗ tùng bách cháy lách tách ra, còn lại tĩnh lặng đến mức không có bất cứ âm thanh dư thừa nào.
La Chu nghe mà hai mắt mở to thao láo, ánh mắt nhìn xuyên thấu lớp mặt nạ da dê, gắt gao khoá trụ lên thân ảnh gầy gò đang xoay vòng khiêu vũ ca hát, thật lâu vẫn chưa lấy lại được bình tĩnh. Đa Cát, lại một lần nữa hắn khiến nàng bất ngờ. Nàng vạn lần cũng không thể nghĩ tới, Đa Cát lại có thân phận nghệ nhân gàn dở lưu lạc, ca xướng để mưu sinh. Cho dù là trước khi xuyên qua, hay sau khi xuyên qua, nàng cũng đã từng nghe qua không ít nghệ nhân hát nói, nhưng duy nhất chỉ có lần ở phòng nghị sự tại hoàng cung Cổ Cách, tiếng hát của người nghệ nhân đó mới có thể sánh được với chim ca. Sở hữu trình độ ca xướng siêu phàm tài giỏi như vậy, chẳng trách hắn dám vỗ ngực cam đoan việc lấy trái cây và rau dưa cho nàng tuyệt đối không thành vấn đề? Trên mặt mang mặt nạ da dê, ai cũng không thể thấy dung mạo thực sự của bọn họ, cũng ngăn chặn khả năng bị bại lộ hành tung.
Khi tiến vào thôn, trông thấy bọn họ một thân bộ dạng nghệ nhân chiết dát gàn dở, nhóm thôn nhân liền thể hiện cảm xúc nhiệt tình hưng phấn. Ca núi, ca hồ, ca ngựa, ca rượu xong, Đa Cát đáp ứng yêu cầu của thôn dân, bắt đầu xướng bài ca《Cách Tát Nhĩ Vương truyện 》.
《Cách Tát Nhĩ Vương truyện》 là cuốn sử thi anh hùng vĩ đại nhất mà tập thể dân tộc nhân dân Tây Tạng sáng tác. Nó cung cấp tư liệu phong phú và quý giá về hình thái xã hội nguyên thuỷ, là đại biểu cho thành tựu văn hoá lớn nhất của dân tộc Tây Tạng cổ đại, được ví như "sử thi Homer của phương Đông" . Trước mắt, nếu sưu tầm sửa sang lại thì nó có khoảng 120 tập, dài hơn một triệu câu thơ, hơn hai mươi triệu từ, là bộ sử thi dài nhất trên thế giới. Nếu so sánh về số lượng, nó so với năm đại sử thi nổi tiếng nhất trên thế giới còn dài hơn rất nhiều.
Bộ sử thi này lấy Cách Tát Nhĩ, người được xưng là Quốc Vương của Lĩnh quốc nằm ở địa khu dân tộc Tây Tạng làm nhân vật trung tâm để triển khai, chia thành ba phần chính, "Từ trên thiên giới hạ phàm", "Các trận chinh chiến" và "Hoàn thành nghiệp quả, xuống địa ngục". Trong đó, phần thứ hai "Chinh chiến", có nội dung muôn màu muôn vẻ, phong phú đa dạng, tràn ngập khí thế nhất. Ngoài "Tứ đại giáng ma sử" bốn trận chiến diệt trừ ma quỷ trứ danh - 《Trừ quỷ phương Bắc》,《 Hoắc-Lĩnh đại chiến》, 《Bảo vệ muối hải》, 《Môn-Lĩnh đại chiến》ra, còn có các mẩu chuyện về《18 pháo đài》, từng mẩu chuyện chiến tranh xa xưa đóng vai trò vô cùng quan trọng cấu thành nên bộ sử thi trứ danh bậc nhất.
Phương thức lưu truyền của sử thi được chia làm hai loại, văn tự và truyền miệng, trong đó truyền miệng là phương thức thần kỳ hơn cả. Những nghệ nhân này phần lớn đều là người thất học hoặc nửa mù chữ, được chia thành người được "thần thụ", người được "báo mộng", và người có hào quang "chuyển kiếp". Lão nghệ nhân Tây Tạng Thrapa nói rằng ông từng là con ếch bị vó ngựa của Cách Tát Nhĩ Vương giẫm chết, sau này được Cách Tát Nhĩ Vương thỉnh cầu thần phật phù hộ chuyển kiếp làm người. Hay chàng trai trẻ, Guru Jianzan cũng tự xưng là chuyển kiếp của đại tướng Mục Đàn Kẹp Điệp dưới trướng Cách Tát Nhĩ Vương, anh có thể giảng 120 tập《Cách Tát Nhĩ Vương truyện》.
Sinh hoạt ở cái quỹ đạo lịch sử thời không bị xoay chuyển này được một năm, nàng mới biết rằng hoá ra ở đây cũng lưu truyền《Cách Tát Nhĩ Vương truyện》. Cũng không biết là do số lượng nghệ nhân hát nói lúc này quá ít, hay còn là vì lúc đầu nàng xuyên qua thôn Nạp Á là vùng đất không thể xa xôi hơn, nàng đợi hơn nửa năm, thế nhưng chưa từng thấy qua bất cứ nghệ nhân nào lưu lạc đến thôn để hát xướng.
Khúc mà Đa Cát đang xướng hiện tại đúng là《 Hoắc-Lĩnh đại chiến 》thuộc "Tứ đại giáng ma sử", ca từ sinh động trôi chảy, làn điệu phong phú thay đổi, nhân vật cá tính tươi sáng, chuyện xưa khúc chiết, tạo nên lực hấp dẫn không gì sánh kịp. Ách, sau này nàng sẽ bắt Đa Cát xướng hát 《Cách Tát Nhĩ Vương truyện》cho nàng, coi như một hoạt động tiêu khiển giải trí, coi như là hình phạt vì hắn đã không nói cho nàng biết về kỹ năng ca xướng của hắn. Dưới lớp mặt nạ, nàng ngốc nghếch cười rộ lên, dòng suy nghĩ dần dần hoà vào tình tiết chuyện xưa....
Sau khi Cách Tát Nhĩ Vương ở Ma quốc hay tin Vương phi Châu Mẫu của mình bị bắt cóc, lập tức chạy về Lĩnh quốc, nghiêm trị phản đồ triều thông, một thân một mình đi trước tới Hoắc quốc, bắt ba huynh đệ họ Hoắc - Bạch Trướng Vương, Hoàng Trướng Vương và Hắc Trướng Vương hàng phục. Cuối cùng, Cách Tát Nhĩ Vương đánh bại Hoắc Vương, thành công cứu Vương phi Châu Mẫu trở về.
Chuyện xưa kết thúc, bãi đất trống như trước chìm trong một khoảng tĩnh lặng, nhóm thôn dân vẫn còn đang đắm chìm vào trận chiến đoạt phi kinh thiên động địa đó.
Đối với phản ứng của mọi người, Đa Cát đã nhìn quen lắm rồi, hắn kéo kéo La Chu đang thất thần, từ trong lòng lấy ra một chiếc chén gỗ đưa cho nàng, còn mình thì cầm chiếc túi da bào lần lượt đi vòng quanh trước mặt mọi người, vừa đi vừa cất tiếng hát chúc phúc cát tường như ý.
Nhìn thấy hai nghệ nhân gàn dở đeo mặt nạ dê đi tới trước mặt, đám thôn dân đang say sưa chìm đắm mới bỗng nhiên hoàn hồn, nổ một tràng vỗ tay nhiệt liệt cùng với thanh âm trầm trồ khen ngợi trước nay chưa từng có. Bọn họ bắt đầu từ trong túi lấy ra đủ loại thứ đồ, chen lấn xô đẩy bỏ vào chiếc túi đang mở của Đa Cát.
La Chu ngơ ngác đi theo Đa Cát một vòng, trơ mắt nhìn túi da bào hắn kéo theo dần chất thành ngọn núi nhỏ. Mà chén gỗ chính mình đang cầm trong tay cũng được lấp đầy bởi những đồng bạc. Cuối cùng, có một thiếu nữ mặt đỏ ửng chạy tới nhét vào tay nàng một ống sữa dê bằng trúc nhỏ, rồi sau đó dùng hết tốc lực chạy vào trong nhà.
Mặt trời dần dần ngả về đằng tây, hoàng hôn dần dần ập xuống, đống lửa trên bãi đất trống vẫn còn rực cháy. Sau khi nhóm thôn dân bố thí xong, liền tốp năm tốp ba rời khỏi, tất cả đều cảm thấy mỹ mãn hài lòng, chuẩn bị về nhà nấu cơm. Trước khi rời đi, mỗi người bọn họ cơ hồ đều để lại một câu "Hy vọng sau này các ngươi sẽ đến thôn Cát Ô lần nữa" .
Nhìn theo thân ảnh thôn dân cuối cùng rời đi xong, La Chu mới chậm rãi khôi phục trở lại bình thường. Nàng nhìn túi da bào căng tròn của Đa Cát, lại nhìn chén gỗ và ống sữa dê bằng trúc trong tay, ở trong làn gió lặng lẽ rơi lệ. Nàng vừa rồi là dùng nghệ thuật để ăn xin đúng không? Đúng không? ... Quỷ tha ma bắt! Sinh nhật lần này ... con mẹ nó quả thực rất khó quên !
Nàng cắn răng cười cười, cùng với Đa Cát ngồi bên đống lửa, bắt đầu xem xét đống đồ mà thôn dân bố thí. Trong bọc lá có bánh Tsampa, vài khối thịt bò rất nhỏ, có mấy củ khoai tây đã nấu chín, ống trúc chứa pho mát cùng bơ, có túi nhỏ mì xào làm bằng lúa mì Thanh Khoa, còn có rất nhiều loại trái cây dại mà nàng không biết tên nữa.
"Đa Cát, đây chính là chỗ rau dưa và trái cây mà đệ nói sẽ tìm cho ta sao?" Nàng giơ lên một củ khoai tây, hướng Đa Cát trêu chọc nói.
"Hắc hắc, tỷ tỷ, đệ quên mất khí hậu nơi này vốn không tốt, tuy có thể trồng được rau củ nhưng số lượng cũng không nhiều lắm." Đa Cát gãi gãi đầu, cười đáp.
Do bị ngăn cách bởi mặt nạ da dê nên nàng nhìn không thấy biểu tình của Đa Cát, bất quá nàng có thể từ trong miệng của hắn nghe ra ý vị thẹn thùng.
"Quên đi, có mấy củ khoai tây này đã thực sự tốt lắm rồi." Nàng kéo mặt nạ xuống, bắt đầu lột vỏ khoai, miệng âm thầm lẩm bẩm,
"Khí hậu khắc nghiệt như này cũng không sợ, nếu ở thế kỷ hai mươi mốt, ta có thể mở nhà kính để gieo trồng, đừng nói khoai tây cải trắng, dưa chuột ớt xanh, ngay cả cà chua, dưa hấu đều có thể trồng được."
"Tỷ tỷ, nhà kính gieo trồng là cái gì?"
Biểu cảm mặt mày của Đa Cát phía sau mặt nạ khẽ nhúc nhích, ánh mắt hơi ngạc nhiên nhìn chằm chằm La Chu.
"A?"
La Chu lúc này mới tỉnh ngộ, phát hiện chính mình đã thất thần lỡ miệng nói ra suy nghĩ trong lòng, cầm củ khoai tây đã được bóc sạch đưa tới trước mặt Đa Cát, ngây ngô cười hai tiếng lấp liếm,
"Cái gì mà nhà kính gieo trồng, Đa Cát, có phải đệ nghe lầm rồi đúng không? Lại đây ăn khoai nào, có muốn tỷ đút cho ngươi không?"
Nhà kính gieo trồng là cái gì, nàng không phải là nhân viên kỹ thuật ngành nông nghiệp, thật tình nàng cũng không hiểu rõ, lại càng không muốn hao tâm tốn sức giải thích về nó ở nơi cao nguyên cổ đại này.
"À, thì ra là đệ nghe lầm a ──" Đa Cát nhận lấy củ khoai tây, chữ cuối cùng cố ý kéo dài mang ý vị thâm trường.
"Là nghe lầm, là nghe lầm."
Nàng nhanh chóng gật đầu liên thanh phụ họa, lại không biết rằng hành động của nàng đang gián tiếp chứng minh cho câu tục ngữ "Giấu đầu hở đuôi". Mặc dù vẫn còn mang mặt nạ, Đa Cát không thể không phát hiện biểu tình chột dạ của nàng.
"Ừm, là đệ nghe lầm."
Đa Cát không vạch trần lời biện minh của nàng, cắn hai ba miếng khoai rồi nuốt xuống, tay chân lanh lẹ phân loại đống đồ mà thôn dân bố thí,
"Tỷ tỷ, nếu tỷ đói bụng quá liền ăn trước hai củ khoai tây cho đỡ đói. Đệ lập tức đi nấu cơm cho tỷ. Đúng rồi, tỷ cũng đừng vội vã kéo mặt nạ xuống, chờ ra thôn rồi hẵng bỏ."
Ha ha, nghe lầm ư? Tuyệt đối không có khả năng ! Có lẽ nữ nhân này không chỉ mang trong mình tinh thần chiến sĩ bất khuất dũng mạnh khiến người khác phải động tâm, mà còn sở hữu kho tàng trí tuệ mà người bình thường không thể có được. Nàng hiện tại không muốn nói cũng không sao, hắn có rất nhiều thời gian, một ngày nào đó sẽ dụ dỗ nàng từ miệng nói ra.
--------------------
[1] Cách Tát Nhĩ Vương/ vua Gesar: một vị vua Phật tử hộ pháp, thường được coi là hóa thân của Đức Guru Padmasambhava. Vua Gesar sinh vào thế kỷ XI và cai trị vương quốc Lĩnh (Ling/Gling) huyền thoại tại miền tây Tây Tạng vào thời kỳ Phật Pháp bị đe dọa. Tiểu sử, chiến công và những kỳ tích của Ngài đối với những kẻ hủy hoại Phật Pháp được tuyển tập lại trong tác phẩm: Sử thi Vua Gesar, là thiên anh hùng ca của Tây Tạng và nhiều vùng Trung Á.
2. TỔNG THUẬT TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU – GIỚI THIỆU SỬ THI TRÊN TẠP CHÍ TRUYỀN THỐNG TRUYỀN MIỆNG (ORAL TRADITION; 1986-2007) - Thạc sĩ Nguyễn Việt Hùng (Khoa Ngữ văn – ĐHSP Hà Nội)
3. Bab Sgrung: Tibetan Epic Singers - Zhambei Gyaltsho
Bạn đang đọc truyện trên: ZingTruyen.Store